Edukira joan

Tabakorik Gabeko Mundu Eguna

Wikipedia, Entziklopedia askea
Tabakorik Gabeko Mundu Eguna
Irudia
Motanazioarteko egun
Commemorates (en) Itzulitabakismo
Indarraldi1987ko maiatzaren 15a - 
EgunMaiatzaren 31
Denbora-tarte1988 - 
FundatzaileaOsasunaren Mundu Erakundea
Argumentu nagusiasmoking ban (en) Itzuli
AntolatzaileaOsasunaren Mundu Erakundea

Webgunewho.int…

Tabakorik gabeko eta biriketako osasunaren aldeko nazioarteko eguna (erretzearen aurkako nazioarteko eguna ere esaten zaio) urtero ospatzen da maiatzaren 31n. Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) eta munduko beste erakundekide batzuek sortutako ospakizun bat da, eta tabako-kontsumoaren eragin kaltegarri eta hilgarriez eta besteen tabako-kearen eraginpean egoteaz kontzientziatzeko eta edozein eratako tabako-kontsumoa saihesteko helburua du.

Urtero, maiatzaren 31n, Tabakorik Gabeko Mundu Eguna sustatu eta ospatzen dute OMEk eta haren kideek. Egun horretan, tabako-kontsumoari lotutako osasun-arriskuak nabarmentzen dira, eta ohitura hori murrizteko politika eraginkorrak sustatzen dira. Tabakoaren eraginpean egotea da munduan heriotza prebenigarriak gertatzeko arrazoi nagusia; gaur egun, munduan, hamar heldutatik bat hiltzen du. Hautsontzi baten eta arrosa baten irudia da kanpaina honen ikurra edo logoa.

Yakartako zenbait unibertsitatetako medikuntza ikasleak Indonesia Kempinski Jakarta hoteleko biribilgunean agertu ziren 2010eko maiatzaren 30ean, Osasunaren Mundu Erakundeak sustatutako Tabakoaren aurkako kanpaina-egunaren bezperan.

Tabakoaren ondorioak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tabakoaren ondorio kaltegarriak lau dira nagusiki:

  • Nikotina: tabakoaren osagai nagusia, mendekotasuna sortzen du.
  • Karbono monoxidoa: tabako izpien eta errekuntzan dagoen edozein produkturen ez-osoko errekuntzatik datorren gasa da, barne errekuntzako ibilgailuen ketik hasita, gasolina zein diesel izan.
  • Gas narritagarriak: arnas aparatuari eragiten dioten gasak.
  • Substantzia kantzerigenoak: tabakoaren kean minbizia sor dezaketen zenbait substantzia hauteman dira, hala nola bentzopirenoa. Substantzia horiek tabakoa erretzean sortzen dira, zigarroen paperean edo zigarro horien tabakoa xehatzeko aglutinatzaile gisa erabiltzen den mundrunean.

Erretzean, erretzaileei ez ezik, hurbileko pertsonei ere eragiten die, erretzaile pasiboei.

Tabakorik Gabeko Mundu Egunaren aurreko kanpainak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1988: Tabakoa ala osasuna: aukeratu osasuna
1989 Emakumeak eta tabakoa: emakume erretzaileen arriskuak
1990 Haurtzaroa eta tabakorik gabeko gazteak: Tabakorik gabe haztea
1991 Leku publikoak eta garraioa: hobe tabakorik gabe
1992 Tabakorik gabeko lantokiak: seguruagoak eta osasungarriagoak
1993 Osasun-zerbitzuak: tabakorik gabeko mundu baterako leihoa
1994 Bitartekoak eta tabakoa: zure mezua ezagutaraztea
1995 Tabakoak uste baino gehiago balio du
1996 Kirola eta artea tabakorik gabe
1997: Tabakorik gabeko mundu batek elkartuta
1998 Tabakorik gabe haztea
1999 Utzi paketea atzera
2000 Tabakoak hil egiten du, ez utzi engainatzen[1]
2001 Besteen tabako-keak hil egiten du[2]
2002 Tabakorik gabeko kirolak[3]
2003 Tabakorik gabeko filmak, tabakorik gabeko moda[4]
2004 Tabakoa eta pobrezia, gurpil zoroa (ingelesez)[5]
2005 Osasunaren profesionalak tabakismoaren aurka[6]
2006 Tabakoa: hilgarria edozein mozorroren azpian (ingelesez)[7]
2007 Tabako-kerik gabeko inguruneak[8]
2008 Tabakorik gabeko gazteak[9]
2009 Tabakoaren kontrako osasun oharrak[10]
2010: Generoa eta tabakoa: emakumeei zuzendutako tabakoaren sustapena[11]
2011 Tabakoa Kontrolatzeko OMEren Esparru Hitzarmena[12]
2012 Tabako-industriaren interferentzia[13]
2013 Tabakoaren publizitatea, sustapena eta babesa debekatzea
2014 Tabakoaren gaineko zergak igotzea
2015 Tabako-produktuen legez kanpoko merkataritzari alta ematea
2016 Presta zaitez paketatze neutrorako
2017 Tabakoa, garapenerako mehatxua
2018 Tabakoa eta kardiopatiak
2019 Tabakoa eta biriketako osasuna[14]
2020 Gazteak industriaren manipulaziotik babestea eta tabakoa eta nikotina ez kontsumitzea[15]
2021 Tabakoa uzteko konpromisoa hartzea

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]